Hoe verloopt het droogproces?

Vooraleer de klei gebakken kan worden dient het werk luchtdroog te zijn. Is de klei nog te vochtig, dan gaat het resterende water in de klei koken, verdampen en ontstaan er luchtbellen op de klei. De klei zal opblazen. Indien u niet helemaal zeker bent dat de stukken helemaal luchtdroog zijn, dan kan een droogstook aangewezen zijn. Zie ‘stoken van een oven’ voor meer informatie.

Klei krimpt tijdens het drogen en krimpt nog meer tijdens de stook. Het feit dat klei krimpt is een logisch gevolg van het verdwijnen van het water uit de klei. Hoe hoger gestookt wordt, hoe groter de krimp. Hoe meer chamotte, hoe stabieler de klei, hoe minder krimp. Bij porselein is het vervormen en de krimp groter dan bij steengoed- of aardewerk klei. Het krimppercentage wordt ook vermeld in de brochure.

Risico’s droogproces

Een werk droogt en krimpt nooit gelijkmatig en hierdoor kan er weleens iets mislopen tijdens het droogproces. Wanneer er verschil in droogsnelheid optreedt, komt er spanning op de klei. De klei kan dan scheuren, vervormen, ineenzakken, uiteenvallen,… Deze gevolgen zijn afhankelijk van de gekozen klei, de vorm van het werk, de dikte van de klei en de omgeving.

• De soort klei heeft een invloed op het droogproces. Vette klei bevat veel water, waardoor de krimp veel groter is dan bij magere klei. Hou hier dus rekening mee voor de duur van het proces.
• Verpak het werk eventueel in plastiek om het droogproces langzamer te laten verlopen.
• Gesloten vormen drogen veel trager dan open vormen. Bij open vormen kan de lucht beter aan het werk, waardoor het droogproces sneller verloopt. Tegels en schalen kunnen opkrullen bovenaan omdat de bovenkant het snelste droog is en dus eerst krimpt waardoor de onderkant vervormt. Ondersteboven laten drogen van werkstukken kan hier een oplossing voor zijn, maar laat eerst de randen hard worden zodat het werk niet vervormt bij het omdraaien.
• Een dikke wand klei zal eerst langs buiten drogen en dan pas de binnenkant. Hierdoor kunnen barsten ontstaan. Ook zullen uitstekende stukken eerder drogen dan het geheel. Die kunt u afzonderlijk inpakken om gelijkmatiger te laten drogen.
• Leg platte werken op krantenpapier of een gipsplaat, zo kan het vocht langs onder weg.
• Het is belangrijk om het werk te laten drogen in een ruime plaats die niet te vochtig, maar ook niet te droog is. Ook beter niet op een plek waar er tocht of een warmtebron aanwezig is, zodat het droogproces gelijkmatig kan verlopen, in een stabiel klimaat. Plaats het werk niet in de zon of te dicht bij een muur. Draai het werk af en toe rond eigen as om alle wanden tegelijk te laten drogen.